Gall y person sy’n gyfrifol am ddelio â’ch materion ffonio’r Is-adran Pensiynau ar (01792) 636655 i roi gwybod am eich marwolaeth neu ddefnyddio’r gwasanaeth Dweud Wrthym Unwaith pan fydd y farwolaeth wedi’i chofrestru, trwy roi eich rhif Yswiriant Gwladol a nodi bod pensiwn CPLlL yn cael ei dalu.
Pan hysbysir yr Is-adran Bensiynau eich bod wedi marw, byddant yn ysgrifennu at eich perthynas agosaf i ofyn am gopi o’r dystysgrif marwolaeth ac unrhyw dystysgrif berthnasol arall i gadarnhau hawl i Bensiwn Goroeswr.
Pan fydd hawl wedi’i chadarnhau ac mae’r budd-daliadau perthnasol wedi’u cyfrifo, caiff y derbynnydd ei hysbysu’n ysgrifenedig am y pensiwn a fydd yn daladwy iddo. Caiff y pensiwn hwn ei dalu ar unwaith ar ôl eich marwolaeth, am weddill bywyd y derbynnydd a bydd yn cynyddu bob blwyddyn yn unol â chost byw.
Bydd y budd-daliadau goroeswr sy’n daladwy’n dibynnu ar bryd y gwnaethoch ymddeol.
Os wnaethoch ymddeol ar 31 Mawrth 2008 neu cyn hynny, bydd pensiwn goroeswr yn cael ei dalu’n awtomatig i’ch briod neu’ch partner sifil cofrestredig.
Os wnaethoch ymddeol ar 1 Ebrill 2008 neu ar ôl hynny, bydd pensiwn goroeswr yn cael ei dalu’n awtomatig i’ch partner sy’n cyd-fyw â chi, yn amodol ar amodau cymhwyso penodol. Ni chyflwynwyd pensiynau partner cyd-fyw enwebedig i’r Pensiwn Llywodraeth Leol (LGPS) tan 1 Ebrill 2008 felly, ni chaiff pensiwn ei dalu i bartner cyd-fyw os oeddech wedi ymddeol cyn y dyddiad hwnnw.
Mae pensiwn goroeswr yn cael ei gyfrifo fel a ganlyn:
Os oeddech wedi ymddeol ar 31 Mawrth 2014 neu ar ôl hynny
1/160 x eich tâl terfynol x yr aelodaeth mae’ch pensiwn yn seiliedig arno
Sylwer, os wnaethoch ymddeol ar 31 Mawrth 2008 neu cyn hynny, gall graddfa uwch pensiwn goroeswr gael ei thalu am gyfnod byr ar ôl eich marwolaeth.
Os oeddech wedi ymddeol ar 1 Ebrill 2014 neu ar ôl hynny
1/160 x eich tâl terfynol x unrhyw aelodaeth yn y cynllun hyd at 31 Mawrth 2014; ynghyd â
1/160 x tâl pensiynadwy x eich aelodaeth yn y cynllun ar ôl 31 Mawrth 2014; ynghyd â
49/160 o swm unrhyw bensiwn a gredydwyd i’ch cyfrif pensiwn ar ôl trosglwyddo hawliau pensiwn (os yw’n berthnasol)
Sylwer, petaech yn priodi ar ôl eich ymddeoliad, gall y pensiwn gael ei gyfrifo ar lai o aelodaeth.
Amodau cymhwyso ar gyfer partner cyd-fyw
Mae pensiwn goroeswr, fel y’i cyfrifwyd uchod, yn cael ei dalu i’r partner cyd-fyw, os yw’r amodau canlynol wedi’u bodoli am gyfnod parhaus o o leiaf 2 flynedd cyn eich marwolaeth:
- Mae’r ddau ohonoch, nawr ac wedi bod, yn rhydd i briodi â’ch gilydd neu lunio partneriaeth sifil â’ch gilydd
- Rydych yn byw gyda’ch gilydd fel gŵr a gwraig neu bartneriaid sifil
- Nid oes yr un ohonoch yn byw gyda rhywun arall fel gŵr a gwraig neu bartneriaid sifil
- Naill ai mae’ch partner cyd-fyw yn ddibynnol yn ariannol arnoch neu mae’r ddau ohonoch yn rhyngddibynnol yn ariannol ar eich gilydd.
Mae’ch partner yn ddibynnol yn ariannol arnoch os mai chi sy’n ennill yr incwm mwyaf. Ystyr ‘rhyngddibynnol yn ariannol’ yw’ch bod yn dibynnu ar eich arian ar y cyd i gynnal eich safonau byw. Nid yw’n golygu bod yn rhaid i chi gyfrannu’n gyfartal. Er enghraifft, os yw incwm eich partner yn fwy o lawer na’ch un chi, gall ef neu hi fod yn talu’r morgais a’r rhan fwyaf o’r biliau, ac efallai eich bod chi’n talu am y siopa wythnosol.
Sylwer, bydd y swm sy’n daladwy i’ch partner cyd-fyw’n llai na’r hyn sy’n daladwy i briod neu bartner sifil cofrestredig os ydych wedi dewis peidio â thalu cyfraniadau ychwanegol o ran unrhyw aelodaeth cyn 6 Ebrill 1988.
Cyfraniadau Gwirfoddol Ychwanegol (AVC)
Os ydych yn derbyn blwydd-dal gan unrhyw ddarparwr AVC mewnol (Utmost Life, Aegon, Scottish Equitable neu Prudential), bydd yn rhaid hysbysu’r darparwr hwnnw hefyd o’ch marwolaeth. Os dewisoch gynnwys darpariaeth goroeswr o’ch cronfa AVC, bydd y darparwr yn trefnu i flwydd-dal goroeswr gael ei dalu.
Pan oedd aelod yn derbyn pensiwn ychwanegol o ganlyniad i dalu AVC, os cafodd y pensiwn goroeswr ei gynnwys yn y contract gwreiddiol, bydd y gyfradd i’w thalu’n seiliedig ar hanner cyfradd pensiwn ychwanegol yr aelod.
